Barometr niemiecko-polski
„Niemcy na rodzinnym stole w Polsce”

Ze scenariuszem Thomasa Doddicka
29.06.2010, 12:14

W obecnej skali niemiecko-polskiej Niemcy i Polacy są sobie bliscy i obcy. Pokazuje też, że Polska jest krajem znacznie bardziej podzielonym niż Niemcy. Niemcy są często większym problemem w Polsce niż na odwrót.

Niemcy i Polska są sąsiadami, których relacje kształtuje niestabilna wspólna historia, która osiągnęła swój smutny punkt kulminacyjny wraz z niemiecką inwazją na Polskę i związanym z nią nazistowskim terrorem podczas II wojny światowej, który pochłonął życie sześciu milionów obywateli polskich.

Dopiero po upadku żelaznej kurtyny w 1989 roku sąsiedzi zostali partnerami. Najpierw poprzez niemiecko-polską umowę sąsiedztwa z 1991 r., odkąd Polska w 1999 i 2004 r. przystąpiła również do NATO i Unii Europejskiej.

„Między bliskością a obcością”

Ale co ludzie w krajach wiedzą i myślą o swoich sąsiadach? To pytanie było zadawane od 2000 roku Barometr niemiecko-polski Według , który został powołany przez Instytut Spraw Publicznych w Warszawie we współpracy m.in. z Fundacją Konrada Adenauera i Współpracą Polsko-Niemiecką. Od 2020 roku jej siedziba znajduje się w Darmstadt polska instytut niemiecki Partnerzy studiów. Wyniki tegorocznego badania, w którym przeprowadzono wywiady z 1000 Polaków i Niemców w wieku od 18 do 75 lat, zostaną oficjalnie zaprezentowane w Berlinie w czwartek. Firma ntv.de mogła zawczasu poznać wyniki tegorocznego badania.

Już w tytule tegorocznej skali kryje się spektakl Dzielnicy Niemiecko-Polskiej: „Niemcy i Polacy – między bliskością a egzotyką”. Z pewnością istnieje podstawa do wspólnych interesów. Zdecydowana większość badanych Polaków (75 proc.) i Niemców (82 proc.) wyraziła zainteresowanie polityką międzynarodową i europejską.

Różnice w źródłach informacji

Jednak pierwsze różnice między tymi dwoma narodami pojawiają się w źródłach wiedzy o wydarzeniach międzynarodowych. Niemcy czerpią informacje głównie z telewizji publicznej (69 proc.), prywatnych stacji telewizyjnych (66 proc.), publicznych rozgłośni radiowych (59 proc.), ogólnodostępnych portali internetowych (56 proc.), Facebooka (54 proc.) oraz mediów społecznościowych. głoska bezdźwięczna. Drugim najważniejszym źródłem dla Polaków obok internetowych podmiotów stowarzyszonych (48 proc.) jest Facebook (69 proc.). „W tym miejscu doszliśmy do granic naszych możliwości w naszej ankiecie, ponieważ nie mogliśmy zapytać, czy artykuły dotyczyły polityki, na przykład o Niemczech, członków rodziny lub znajomych, czy na przykład wątpliwe relacje błędnie przedstawiały fakty ”. – mówi Agnieszka Łada-Konefał ntv.de. Łada-Konefa jest autorką opracowania z Jackiem Kucharczykiem.

Jeśli chodzi o źródła informacji, jest jeszcze jedna różnica między Niemcami a Polakami. Podczas gdy preferencje partyjne w Niemczech poza pulą wyborców AfD prawie nie wpływają na to, z jakich mediów korzysta dana osoba, to skojarzenie to jest widoczne w głęboko podzielonej politycznie Polsce. 72 proc. Polaków regularnie korzysta z prywatnych kanałów telewizyjnych, co czyni je najważniejszym źródłem informacji. Zwolennicy rządów PiS w Polsce faworyzują jednak państwową telewizję lub państwowe rozgłośnie radiowe, które narodowi konserwatyści w ostatnich latach zamienili w narzędzia językowe. Dla wszystkich Polaków są dopiero piątym i siódmym źródłem, odpowiednio 38 i 26 proc. Co ciekawe, 38 proc. polskich respondentów stwierdziło również, że swoją wiedzę czerpie z vlogów na YouTube.

Niemcy to polska sprawa rodzinna

Jednak wyniki tegorocznego badania przedstawiają również pewne niespodzianki dla osób odpowiedzialnych za niemiecko-polski barometr. „Szczególnie ekscytujące w tegorocznej skali są odpowiedzi na źródła wiedzy o danym kraju” – mówi Shada Koneva. Podczas gdy programy telewizyjne są najczęściej cytowanym źródłem wśród ankietowanych Niemców (37 proc.), dla Polaków jest to szkoła (46 proc.). Natomiast tylko 28 procent niemieckich uczestników barometru wskazało, że było to ich źródło wiedzy o Polsce – a Polska nie wydaje się być wielkim przedmiotem w niemieckich szkołach. Programy telewizyjne są na drugim miejscu po Polsce (42%). Jednak poniższe miejsca są niesamowite. Wypowiedzi polityków, na poziomie 40 proc., są czwartym najważniejszym źródłem informacji dla Polaków o Niemczech. „Osobiście byłem zaskoczony, że wielu Polaków wymieniło tę opcję odpowiedzi” – przyznaje Shada Konevay.

To pokazuje, jak bardzo Niemcy stały się problemem w polskiej polityce. Narodowi konserwatyści u władzy w Polsce i bliskie im media niemal codziennie wprowadzają Niemcy do gry, choćby po to, by zdyskredytować opozycję jako berlińczyków. Nie bez powodu Arndt Freytag von Loringhoven, ustępujący ambasador Niemiec w Polsce, skarżył się na jedną w tym tygodniu. Wywiad z dziennikiem „Rzeczpospolita”PiS ma tendencję do atakowania Niemiec kosztem stosunków dwustronnych, aby pozyskać prawicowych wyborców. Kolejna konsekwencja tego pytania pokazuje, jak bardzo Niemcy są obecne w codziennym życiu Polaków. Rozmowy z członkami rodziny, na poziomie 41 proc., są trzecim najważniejszym źródłem informacji o Niemczech. – Niemcy to temat w kalendarzu rodziny w Polsce – podsumowuje zaskakujący wynik politolog Shada Koneva. Wręcz przeciwnie, tak nie jest, w Niemczech tylko 26 proc. ankietowanych stwierdziło, że rozmawia w rodzinie o sąsiednim kraju.

Dla wielu Niemców Polska „nie jest świetnym miejscem na wakacje”

Istnieje ogromna dysproporcja między Niemcami a Polakami, gdy pytamy, czy odwiedzili drugi kraj od 1989/90. O ile 50 proc. ankietowanych Polaków potwierdziło odpowiedź, to zrobiło to tylko 33 proc. Niemców. Shada Koneva podsumowuje to: „Dla wielu Niemców Polska była i pozostaje niezbyt wspaniałym miejscem na wakacje”. Ona i jej współautorka zwracają uwagę, że różnicy tej nie da się wytłumaczyć wyłącznie zainteresowaniem Polaków turystyką. W 28 i 22 procentach podają również zawodowe i rodzinne powody swoich wyjazdów. Nie jest to zaskakujące, biorąc pod uwagę wielu polskich podróżników i blisko 2,5 miliona ludzi mieszkających w Niemczech, którzy mają rodzinne korzenie w Polsce.

Nie należy jednak lekceważyć znaczenia tych podróży. Ponieważ, jak pokazuje skala niemiecko-polska, podróże odgrywają ważną rolę w ocenie polityki lub gospodarki danego kraju sąsiedniego: uczestnicy, którzy już odwiedzili drugi kraj, zazwyczaj zgadzają się z pozytywnymi wypowiedziami na jego temat. Jednak po polskiej stronie można zaobserwować niewielkie zmiany. Większość badanych Polaków nadal pozytywnie ocenia niemiecki system polityczny i gospodarkę. „Ale dzięki umiejętnościom i wiedzy, które macie teraz, ale przede wszystkim dzięki zmianom w samej Polsce, które zbliżają warunki życia w Niemczech i Polsce, podziw nie jest już tak bezkrytyczny jak kilka lat temu” wyjaśnia Echo-Konefal.

Aprobata dla niemieckiej polityki prawdopodobnie spadnie

Ciekawym pytaniem jest, jak rozwiną się stosunki polsko-niemieckie w obliczu wojny na Ukrainie. Ponieważ obecne badanie zostało przeprowadzone od 14 do 22 lutego, czyli przed rosyjską inwazją na Ukrainę, tylko następująca niemiecko-polska skala będzie w stanie dać odpowiedź na to pytanie. Było jednak ujęcie z takim, które pojawiło się kilka tygodni temu Barometr edycji specjalnejW rezultacie Polacy i Niemcy zbliżyli się w poczuciu zagrożenia ze strony Rosji, w poglądach na zwiększenie wydatków na obronność i większą niezależność energetyczną od Rosji.

Wątpliwe jest jednak, czy na dłuższą metę będą również mówić „jednym głosem”. Obecna skala pokazuje, jak różne są idee Wspólnej Polityki Europejskiej. 43% polskich respondentów chce silniejszej współpracy z Niemcami na rzecz niezależności energetycznej Europy, a 29% twierdzi, że chodzi o wzmocnienie europejskiego filaru NATO. Wśród niemieckich uczestników jest to tylko 26% i 20%. 27 proc. Niemców chciałoby współpracy w zakresie wspólnej polityki azylowej – trzeci z dziesięciu tematów. Po polskiej stronie to tylko 13 proc. – ostatnie miejsce.

„Częściowo antyniemiecka retoryka PiS odbiła się w ostatnich latach bardziej krytycznie. Zwolennicy opozycji krytycznie oceniają także politykę energetyczną Niemiec, od lat nastawioną na Rosję, czy teraz przychylne stanowisko Berlina na Ukrainie, krytycznie w Polsce” – mówi Echo Koneva. . W niemiecko-polskim Barometrze 2023 przewiduje zatem: „Wskaźniki akceptacji niemieckich polityk spadną jeszcze bardziej”.