Zaktualizowano 25 grudnia 2021 o 23:10

• Miliony ludzi mogą tylko pomarzyć o pokojowej przemianie roku. Przemoc, ucisk i głód definiują ich życie.
• Przegląd kryzysów na świecie i przegląd tego, jak dzieje się na świecie

Więcej aktualnych wiadomości znajdziesz tutaj

Na Białorusi prezydent nieuznawany przez Unię Europejską wykorzystuje migrantów jako dźwignię w sporze o wpływy i uznanie. W Etiopii szaleje wojna o dominację polityczną, a laureat Pokojowej Nagrody Nobla osobiście się wyróżnia. A w Jemenie lata wojny domowej stoją na krawędzi powszechnego głodu.

Rok 2022 będzie również naznaczony poważnymi kryzysami w niektórych regionach świata, z których wiele trwa od lat. Tysiące, aw niektórych przypadkach nawet miliony, cierpią lokalnie, walcząc o wpływy regionalne i geopolityczne.

Etiopia

Nie ma oznak odwrócenia trendu w drugim co do wielkości kraju Afryki. Konflikt, który rozpoczął się w północnym regionie Tigray, rozprzestrzenił się teraz na inne części kraju. Laureat Pokojowej Nagrody Nobla i premier Abiy Ahmed rozpoczęli ofensywę wojskową przeciwko Ludowemu Frontowi Wyzwolenia Tigray w listopadzie 2019 r. Teraz TPLF zbliża się do stolicy Addis Abeby z rebeliantami z Armii Wyzwolenia Oromo.

Abi Ahmed mówi, że teraz wspiera siły rządowe na froncie. Cenę eskalacji konfliktu płaci 115 milionów ludzi żyjących w Etiopii. Gospodarka, która była filarem dotychczasowej stabilności w regionie, pogarsza się. W strefach konfliktu Tigray, Afar i Amhara ponad pięć milionów ludzi jest uzależnionych od pomocy żywnościowej. Państwo wieloetniczne grozi rozpadem w wyniku konfliktu, a próby mediacyjne podejmowane przez Stany Zjednoczone i Unię Afrykańską jak dotąd nie powiodły się.

Białoruś

„Kryzys migracyjny na Białorusi zawsze był problemem o wymiarze międzynarodowym” – mówi białoruski politolog Walery Karpelewicz. Na Białorusi tysiące migrantów wciąż czekają na dotarcie do Unii Europejskiej, zwłaszcza do Niemiec. Setki odniosły sukces w ciągu ostatnich kilku miesięcy. Karpelevich mówi, że to gubernator Aleksander Łukaszenko stworzył walkę o wywarcie presji na Unię Europejską i zdobycie uznania Zachodu. „W każdej chwili może pogorszyć sytuację”. Politolog oczekuje, że Łukaszenka nadal będzie sprawiał problemy Zachodowi. Może przy tym liczyć na pomoc Rosji.

W odpowiedzi na unijne sankcje Łukaszenka wielokrotnie powtarzał, że nie zatrzyma żadnych migrantów w drodze na Zachód. Wezwał Niemcy do przyjęcia 2000 imigrantów. Do tej pory kilkanaście osób zginęło na terenach przygranicznych, gdzie Litwa i Polska wybudowały ogrodzenie z drutu kolczastego. Ponadto tysiące żołnierzy w krajach Unii Europejskiej próbują powstrzymać migrantów.

Konflikt na Ukrainie

Kanclerz Angela Merkel (CUD) przed wyjazdem chciałaby odbyć kolejny szczyt w ukraińskiej walce o zakończenie trwającej od blisko ośmiu lat wojny w Donbasie. Rosja nie widzi jednak przesłanek do takiego spotkania. Moskwa i Kijów oskarżają się wzajemnie o łamanie długo zawieszonego planu pokojowego. Według szacunków ONZ liczba ofiar śmiertelnych w wojnie okopowej między siłami ukraińskiego rządu a prorosyjskimi separatystami w regionach Doniecka i Ługańska wyniosła ponad 13 000.

Tymczasem prezydent Rosji Władimir Putin kreuje fakty i wzmacnia struktury w Donbasie poprzez wydawanie paszportów i pomoc gospodarczą. Jasne jest również, że sama Rosja interweniowałaby militarnie w przypadku ukraińskiego ataku. NATO i Unia Europejska oskarżają Rosję o rozmieszczenie wojsk na granicy z Ukrainą. Z drugiej strony Rosja krytykuje postępującą militaryzację Stanów Zjednoczonych Ukrainy oraz dużą liczbę zachodnich ćwiczeń wojskowych przed ich granicami.

Tajwan

Chińskie samoloty wojskowe wlatują do tajwańskiej strefy kontroli ruchu lotniczego (ADIZ) prawie codziennie, czasem dziesiątkami. W ten sposób Armia Ludowo-Wyzwoleńcza zwiększa presję na KRLD. Ale wzrasta również ryzyko nieporozumień, które mogą prowadzić do konfliktu. W każdym razie komunistyczne kierownictwo grozi inwazją na „zjednoczenie”, ponieważ Tajwan jest postrzegany tylko jako część Republiki Ludowej. Z kolei 23 miliony Tajwańczyków od dawna uważa się za niezależnych i obstaje przy wolnym stylu życia.

Gdyby to się nasiliło, Stany Zjednoczone mogłyby łatwo zostać wciągnięte w wojnę. Waszyngton zobowiązał się, że Tajwan jest w stanie bronić się prawnie, co do tej pory oznaczało przekazywanie broni. Ale prezydent USA Joe Biden mówił nawet o „zobowiązaniu” USA do obrony Tajwanu w przypadku chińskiego ataku.

Libia

Po obaleniu byłego prezydenta Muammara Kaddafiego w 2011 roku Libia pogrążyła się w wojnie domowej. Szereg milicji walczy o wpływy z pomocą obcych mocarstw. Tej wiosny utworzono rząd przejściowy, za pośrednictwem ONZ, aby poprowadzić kraj do wyborów. Libijczycy mają głosować na prezydenta 24 grudnia, a następnie na parlament. Ze względu na wewnętrzne spory nie jest jasne, czy wybory faktycznie się odbędą. Nie ma też pewności, czy ostatecznie doprowadzi to do stabilności głęboko podzielonego kraju.

Obserwatorzy spodziewają się oprzeć się wynikom wyborów. Zwycięstwo kontrowersyjnego kandydata, który brał udział w wojnie, takiego jak generał Khalifa Haftar, może doprowadzić do wznowienia przemocy. Niemcy są ważnym mediatorem w konflikcie – także dla własnego dobra: przez Libię przebiegają ważne szlaki dla uchodźców w drodze do Europy. Przemytnicy wykorzystują do swojej działalności niestabilność w północnoafrykańskim kraju.

Do kogo

Organizacja Narodów Zjednoczonych opisuje sytuację w Jemenie jako najgorszy kryzys humanitarny na świecie – jednak wydaje się, że Zachód prawie zapomniał o konflikcie. Od 2015 roku rząd Jemenu walczy u boku Arabii Saudyjskiej przeciwko wspieranym przez Iran rebeliantom Huti. Huti kontrolowali dużą część północy kraju, w tym stolicę Sanaa. Od miesięcy toczą się również ciężkie walki, w których wielu zginęło wokół strategicznie ważnego, bogatego w ropę miasta Marib, które Huti również chcą zająć.

Wojna domowa doprowadziła zubożały kraj na skraj głodu. Według UNICEF ponad 20 milionów ludzi jest zależnych od pomocy humanitarnej, a 400 000 dzieci cierpi z powodu poważnego niedożywienia. Wysiłki zmierzające do znalezienia rozwiązania wojny nie powiodły się do tej pory. Tylko nielicznym udało się uciec z izolowanego kraju. W Europie na katastrofę nie zwraca się prawie żadnej uwagi, także ze względu na niewielką liczbę uchodźców.

Syria

Konflikt w Syrii już dawno zniknął z pierwszych stron gazet. Gubernator Bashar al-Assad wrócił na siodło z większą siłą, ponieważ był w stanie przywrócić dużą część kraju pod swoją kontrolę przy wsparciu Rosji. Po ponad dziesięciu latach wojny domowej, konflikty zbrojne nieco ucichły. Jednak końca nierozwiązanemu politycznie konfliktowi nie widać. W ten sposób bitwy mogą wybuchnąć ponownie w dowolnym momencie.

A ludność nadal cierpi: kryzys gospodarczy pogrąża coraz więcej ludzi w ubóstwie, a wielu Syryjczyków głoduje. W wyniku walk zginęły setki tysięcy ludzi, a obszary kraju zostały poważnie zniszczone. Brakuje środków na odbudowę. Powrót do kraju pozostaje niebezpieczny dla milionów Syryjczyków, którzy uciekli za granicę. Według obrońców praw człowieka grozi im samowolne aresztowanie, porwanie, tortury, a nawet śmierć. (dpa/mcf)