Istota sporu z Unią Europejską skupia się wokół czterech punktów:

1. Zasady publikowania depozytu Kiedy firmy z Unii Europejskiej wysyłają swoich pracowników do Szwajcarii, powinni czuć się komfortowo.

Kaucja jest zasadniczo depozytem i może zostać skonfiskowana w przypadku dumpingu płacowego. Bruksela chce obecnie, aby w przyszłości taką kaucję musieli wpłacać jedynie recydywiści. Związki zawodowe to odrzucają

Pracodawcy mogą jednak przewidywać osłabienie systemu kaucyjnego. UE jest w tej kwestii uparta i dlatego Szwajcarzy potrzebują alternatywy, mówi Roland Müller, dyrektor stowarzyszenia pracodawców: „Można na przykład zaostrzyć kary w przypadku obniżenia wynagrodzeń”.

Związki zawodowe, pracodawcy i stowarzyszenia branżowe zgadzają się co do kontroli np. na placach budowy. Powinny one być częste i skuteczne.

2. Zawieszenie usługi. Jeżeli zagraniczna firma naruszy lokalne przepisy dotyczące płac i pracy, kantony mogą, oprócz kar pieniężnych, uniemożliwić firmie naruszającej dalsze prowadzenie działalności w Szwajcarii przez okres do pięciu lat. Unia Europejska także chce osłabić ten system.

„Dzisiaj jest to jedyne narzędzie, jakim kantony mogą ukarać popełniające błędy przedsiębiorstwa” – podkreśla działacz związkowy Campanello. W żadnym wypadku nie należy go szlifować. Pracodawcy się z tym zgadzają. Obecne regulacje okazały się skuteczne, zatem nie ma potrzeby niczego zmieniać – podkreśla dyrektor Związku Pracodawców Müller.

Z punktu widzenia partnerów społecznych jest to jasne. Rada Federalna nie może w tej kwestii pójść na żadne ustępstwa wobec Brukseli.

3. Regulacje wydatkowe. Unia Europejska nie chce zobowiązywać krajów takich jak Polska do finansowania noclegów dla swoich pracowników po stawkach szwajcarskich. Zamiast tego będą musieli jedynie ponosić wydatki na zwykłym poziomie w Polsce.

To spowodowałoby, że szwajcarskie firmy byłyby mniej konkurencyjne, bo polska firma mogłaby zaoferować lepszą cenę. Tutaj partnerzy społeczni jednomyślnie bronią się przed systemem unijnym i żądają, aby Rada Federalna nie przyjęła tej zasady.

4. „Klauzula o braku odstąpienia”: W ten sposób Bruksela chce zagwarantować Szwajcarii, że krajowe zabezpieczenia płac nie zostaną podważone przez orzeczenia sądów lub zmiany prawa po podpisaniu umowy.

Klauzula ta została wyjaśniona w ostatnich tygodniach i nie ma co do niej prawie żadnych sporów. Pracodawcy postrzegają tę klauzulę jako przyszłą ochronę ubezpieczenia wynagrodzeń w Szwajcarii.

Brzmi nieźle, ale to fałszywa gwarancja, mówi związkowiec Campanello. „To rozporządzenie wejdzie w życie dopiero po wcześniejszym osłabieniu płac, warunków pracy i narzędzi”. Wtedy warunek nie będzie miał żadnego znaczenia.

Wymagane: wspólne stanowisko

Bruksela chce zakończyć negocjacje do lata 2024 roku. Leży to także w całości w interesie partnerów społecznych. Jednak walka o osiągnięcie wspólnego stanowiska w sprawie ochrony płac prawdopodobnie będzie kontynuowana.