„Dziurka od klucza” decyduje: naukowcy NASA zawęzili orbitę zbliżającej się do Ziemi asteroidy Bennu – a wraz z nią groźba nadchodzącego uderzenia. Zgodnie z tym bliski przelot w 2135 roku może decydować o tym, czy 500-metrowy odcinek trafi na jeden z kolejnych pasów. Jeśli trafi w „dziurkę od klucza” w 2013 r.5, może uderzyć w Ziemię we wrześniu 2182 r. Jednak prawdopodobieństwo tego wynosi tylko 1 na 2700.

Ma 500 metrów długości i 60 milionów ton asteroida benno Jest to jedno z niewielu ciał niebieskich w pobliżu Ziemi, które są obecnie klasyfikowane jako potencjalne zagrożenie dla Ziemi. Ponieważ w swojej 1,2-letniej orbicie segment ten wielokrotnie przecina orbitę Ziemi. Co kilka lat zbliża się do naszej planety. Między innymi z tego powodu NASA wybrała Bennu jako cel misji OSIRIS-REx, w której sonda dokładnie identyfikuje asteroidę i próbka weź jego powierzchnię.

Rok 2135 jest rokiem decydującym

Teraz zespół kierowany przez Davida Farnocchię z Jet Propulsion Laboratory NASA ocenił dane zebrane przez sondę kosmiczną w ciągu dwóch lat i uzyskał nowe informacje o trajektorii Bennu i ryzyku zderzenia. „Misja OSIRIS-REx dała nam niezwykłą okazję do dokładniejszego przewidzenia, gdzie będzie Bennu, gdy zbliży się do Ziemi za ponad sto lat” – powiedział Kelly Fast z NASA.

Wiadomo, że asteroida zbliży się do Ziemi w roku 2135 niż jej orbita wokół Księżyca. Nie ma niebezpieczeństwa kolizji, ale efekt grawitacji na Ziemi może zmienić jej orbitę w taki sposób, że uderzy w naszą planetę w jednym z ostatnich jej okrążeń. To, czy tak się stanie, zależy od tego, czy Bennu 2135 przeleci przez jedną z „kluczowych dziur” – miejsc w kosmosie bliskim Ziemi, gdzie grawitacja Ziemi może kierować masą po kursie kolizyjnym.

Ryzyko uderzenia na poziomie 1:1750

Pojawiają się nowe obliczenia oparte na danych OSIRIS-Rex: Bennu prawie na pewno przegapi 24 z 26 „kluczowych luk”. Jednak Farnocchia i jego zespół nie mogą całkowicie wykluczyć efektu do 2300 roku. Według niej ryzyko to wynosi 0,057% lub 1:1750. To stawia Benno na szczycie skali Palermo, wskazując na ryzyko uderzenia. Jedynie asteroida (29075) 1950 DA, która ma rozmiar około jednego kilometra, ma podobnie wysoką przechyłkę, ale nie może stać się niebezpieczna do 2880 roku.

Naukowcy z NASA sugerują, że 24 września 2182 r. jest najbardziej prawdopodobnym czasem na zderzenie — jeśli do tego dojdzie.Według ich obliczeń prawdopodobieństwo zderzenia z Ziemią w tym dniu wynosi 0,037%, czyli 1:2700. Rok 2037 może pokazać, czy utrzyma się na tej wartości, czy też się zmieni. Ponieważ wtedy Bennu ponownie zbliża się stosunkowo blisko Ziemi, a zatem dane z jego orbity mogą być ponownie porównane za pomocą teleskopów.

Jak naukowcy zmniejszyli ryzyko wystąpienia efektu benault.©NASA/GSFC

Efekt Jarkowskiego: blok trzech winogron

Tak zwany efekt Yarkovsky’ego jest jednym z czynników wpływających, który Varnokia i współpracownicy przeanalizowali bardziej szczegółowo na potrzeby tej oceny ryzyka. Dzieje się tak, ponieważ promieniowanie słoneczne nagrzewa boki asteroidy w różnym stopniu. W zależności od rotacji elementu i jego prędkości lotu, może on łatwo zostać odchylony do wewnątrz lub na zewnątrz przez to ciśnienie promieniowania. Zwłaszcza jeśli chodzi o „dziurki od klucza”, które wyznaczają ścieżkę, może to wystarczyć, aby radykalnie zmienić ryzyko uderzenia. Może to obejmować asteroida Apophis Taka jest sytuacja.

W przypadku Bennu naukowcy określili efekt Jarkowskiego tak dokładnie, jak to możliwe, korzystając z danych z OSIRIS-Rex. Wynik: „Wpływ na Bennu jest w przybliżeniu równoważny masie trzech winogron”, według współautora Steve’a Chesleya z JPL. „To bardzo małe, ale ma znaczenie, jeśli chodzi o ryzyko wpłynięcia na kilka dziesięcioleci lub stuleci w przyszłość”.

Czy Osiris-Rex zmienił ścieżkę Benno?

Kolejnym czynnikiem badanym przez naukowców była sama misja OSIRIS-REx, w której sonda kosmiczna używała dyszy gazowej podczas pobierania próbki w celu lekkiego wzbudzenia powierzchni asteroidy. Na szczęście zespół był w stanie podać wszystko, co oczywiste: „Siła wywierana na Bennu w tym wydarzeniu była niewielka, nawet w porównaniu z innymi słabymi czynnikami wpływającymi”, mówi Richard Byrne z NASA Goddard Space Flight Center. „Riko nie zmienił efektu Benno”. (Ikar, 2021; doi: 10.1016/j.icarus.2021.114594)

Co: NASA

13. Sierpień 2021

– Nadia Podebrigar