Ukraińscy uchodźcy wraz z rodziną i przyjaciółmi przybyli najpierw do Polski. Potem przyszły matki z dziećmi. Teraz przyjeżdża coraz więcej osób starszych lub chorych. Choć wielu z nich podróżuje, jedno jest pewne: uchodźcy z Ukrainy dłużej pozostaną w Polsce. W metrze i aptece, w kawiarni iw parku – wszędzie słychać ukraiński i rosyjski. Przed 24 lutego 2022 r. te języki były bardzo popularne. Ale teraz ich głosy często rozbrzmiewają na ulicach Warszawy i można odnieść wrażenie, że języki ukraiński i rosyjski są równie często używane jak polski.

„Polska nie jest krajem, Polska jest agencją pomocową”. Takie żarty są rozpowszechniane wśród aktywistów i dziennikarzy w Internecie. Powód? Chociaż polska społeczność wykonała świetną robotę w wyprowadzaniu uchodźców z Ukrainy, ten sukces wynika głównie z zaangażowania ludności, a nie polskiego rządu, jego urzędów czy instytucji.

Podobieństwo Polaków jest świetne

Polacy wykazują podobieństwo, być może w wyniku historycznego szoku i obawy, że rosyjskie czołgi, o których powiedzieli nam nasi dziadkowie, mogą wkrótce wrócić do Warszawy. W pierwszych dniach wojny Polacy jechali własnymi samochodami do granicy, aby pomóc i odebrać ukraińskich uchodźców. Do tej pory zabierają do swoich domów dużą liczbę uchodźców z Ukrainy.

Firmy brały również udział w akcjach pomocowych: Operatorzy telefonii komórkowej rozdawali darmowe karty SIM na dworcach kolejowych, aby pomóc ukraińskim uchodźcom skontaktować się z ich bliskimi. Restauracje na dworcach kolejowych oferują bezpłatne posiłki. Zwykli ludzie robią kanapki, aby nakarmić Ukraińców na dworcach kolejowych. Galerie sztuki, teatry, kościoły, hotele – wiele firm otworzyło schrony. Wolontariusze z organizacji takich jak „Grupa Jasobi” Uchodźcy są monitorowani przez całą noc. W ciągu miesiąca ”Grupa Jasobi„W Warszawie schronienie znalazło 5000 osób.

Priorytetowo traktowane są ukraińskie kobiety i dzieci

W szczególności rząd nie był zaangażowany w akcje pomocowe. Władze lokalne niewiele pomogły. Prawdę mówiąc, wciąż brakuje schronisk dla uchodźców, które zapewnią im rządy. Polska od wielu lat boryka się z brakiem mieszkań. Popyt jest wysoki, zwłaszcza w dużych miastach, takich jak Kraków i Warszawa. Uchodźców zachęca się do przeprowadzki do mniejszych miast, w których brakuje tańszych mieszkań i siły roboczej. Jednak w pierwszych tygodniach większość uchodźców z Ukrainy trafiła do Warszawy.

Wbrew doniesieniom w niektórych sekcjach zachodnich mediów, na początku wojny agresji Putina polscy pogranicznicy nie klasyfikowali uchodźców wojennych z Ukrainy według koloru skóry. Nie oznacza to jednak, że studenci z Afryki czy Azji, którzy uciekli z Ukrainy do Polski, nie mieli problemów. Według doniesień władze ukraińskie zabroniły im wsiadania do pociągów i dały pierwszeństwo ukraińskim kobietom i dzieciom. Ponadto Ukraińcy, zwłaszcza ukraińskie matki z dziećmi, częściej niż pozostali obcokrajowcy otrzymują zasiłek socjalny.

Polska Straż Graniczna publikuje antyrasistowskie treści na Twitterze

Wolontariaty i inicjatywy prywatne starają się rozwiązać problemy i zrekompensować brak pomocy, której rząd polski może lub nie może udzielić. Tworzą strony na Facebooku, aby pomóc Ukraińcom i „cudzoziemcom spoza Ukrainy”.

Sytuacja jest paradoksalna i skomplikowana. Polski rząd, który w ostatnich latach nie zawahał się zastraszyć uchodźców czy odtworzyć rasistowskich stereotypów, starał się unikać rasistowskiego wizerunku podczas wojny na Ukrainie.

Polska policja, która w ostatnich latach (np. zwalczając walki kobiet) straciła zaufanie ludzi, teraz wykazuje tolerancję. Kiedy bandyci próbowali zorganizować rasistowskie zamieszki w przygranicznym mieście Presmis, polska straż graniczna opublikowała na Twitterze treści antyrasistowskie.

Czy polski rząd skorzysta z ukraińskich uchodźców?

W Polsce panuje narodowy konsensus w sprawie pomocy Ukraińcom. Ale jak długo potrwa ta ekscytacja, ten konsensus? Od wielu lat wiadomo, że polski rząd nie jest w stanie świadczyć usług publicznych na dużą skalę. Inwestycje w edukację i zdrowie są minimalne. Lekarze i pielęgniarki migrują do pracy w Europie Zachodniej i Północnej. Nauczyciele uciekają do innych, lepiej płatnych zawodów lub chodzą do szkół prywatnych.

Jak ta organizacja, już słaba, może wchłonąć setki tysięcy ludzi z Ukrainy, którzy mają takie same prawa jak Polacy? A może ukraińska deportacja pomoże na dłuższą metę polskiemu rządowi? Niektórzy komentatorzy otwarcie stwierdzają, że uważają, iż lekarze czy pielęgniarki, którzy opuścili Ukrainę, po szybkim szkoleniu językowym, mogą położyć kres niedomagającemu polskiemu systemowi. W ciągu tygodnia liczba ukraińskich uczniów w polskich szkołach wzrosła do 100 tys. (z 50 tys.). Liczba stale rośnie. Mimo dużej rekrutacji ukraińskich nauczycieli i asystentów szkoły nie są w stanie zapewnić Ukraińcom możliwości nauki ich języka.

Krytyka Ukraińców jest postrzegana w Polsce jako prorosyjska propaganda

Partyjni populiści, cybertrolle czy rosyjscy agenci lubią wykorzystywać poczucie „niesprawiedliwości” odczuwane przez polskich obywateli, którzy są rzekomo „dyskryminowani” na korzyść Ukraińców. Nienawiść do uchodźców jest teraz politycznym paliwem dla przeciwników partii PiS po stronie prawicowego obozu nacjonalistów. W końcu jest tu reprezentowana Konfederacja, radykalna partia nacjonalistyczna i skrajnie prawicowa.

Konferencje prasowe tej prawicowej partii ekstremistycznej, która organizuje swój występ pod hasłem „Stop przywilejom dla uchodźców”, były dotychczas ignorowane przez wszystkich dziennikarzy. Bojkot prasy może być poważnym schematem. (Partia się temu sprzeciwia.) Ale w obecnym kontekście Polski hasła rasistowskie pod adresem Ukraińców postrzegane są jedynie jako prorosyjska propaganda i zagrożenie dla bezpieczeństwa i suwerenności państwa.

Pomagają Ukraińcy, nie Arabowie

Polski rząd, który kiedyś dla własnych celów politycznych wykorzystywał hasła rasistowskie, teraz usprawiedliwia się obiecując obywatelom. Prawica była w ogólnopolskich mediach – „preferowana”.

Jednak fakt, że polska straż graniczna nie sprawiała problemów studentom afrykańskim opuszczającym Ukrainę, a polska społeczność jest gotowa pomóc ukraińskim uchodźcom, nie powinien przesłaniać pełnego spektrum faktów.

Spektakl jest daleko od granicy polsko-białoruskiej. Nawet lewicowi działacze mówią o imigracyjnym rasizmie. Wskazują na ogromną różnicę w traktowaniu uchodźców z Ukrainy z jednej strony i uchodźców z Afganistanu czy Bliskiego Wschodu z drugiej. Socjologowie Przemysław Sadura i Sylwia Urbańska pisali w raporcie ze swoich badań nad wschodnią granicą Polski: „Polacy, u których pracujemy, żyją w straszliwym podwójnym standardzie. Pomagają uchodźcom z Ukrainy, a jednocześnie nienawidzą uchodźców z Bliskiego Wschodu”.

Prawicowy rząd ostrzegł uchodźców w listopadzie

Na granicy polsko-białoruskiej wciąż trwa dziwny stan prawny, sytuacja nie do końca wyjątkowa. Opiera się na tzw. „ustawie o ochronie granic” z listopada 2021 r., która „legalizuje” pushbacki. Ograniczenia wjazdu dziennikarzy na polsko-białoruskie pogranicze, będące częścią stanu wyjątkowego, zostały przedłużone do czerwca. Trwają prace nad budową „muru”, aby skutecznie chronić uchodźców z Bliskiego Wschodu przed Polską.

Dzisiaj próba prawicowego rządu wywołania poruszenia opinii publicznej jesienią (kiedy mówi się, że pięć czy piętnaście tysięcy nowych uchodźców z Bliskiego Wschodu przyczynia się do stabilności kraju) jest tragiczna i żałosna. Dziś jest ponad 1,5 miliona uchodźców. Przybył w ciągu miesiąca. Co się stało? Polska wciąż tam jest, świat się nie ślizga.

Czy w Polsce powstaje nowa kultura tolerancji?

Pesymiści obawiają się jednak, że wraz z zakończeniem polsko-ukraińskiego święta entuzjazmu i gościnności ludzka energia wyschnie, nastroje się pogorszą, a konflikty narodowościowe zaostrzą się. Przyjdzie czas, kiedy populiści wykorzystają te rozczarowania. We wszystkich badaniach socjologicznych pesymiści przypominają, że w krajach najbardziej odrzucanych przez Polaków są Ukraińcy. Wiąże się to zarówno z szokiem historycznym, jak iz krwawymi konfliktami rasowymi między Polakami jako „chłopami” a Ukraińcami i Polakami jako „szlachtą”.

Z drugiej strony wyznawcy, w tym umiarkowani, wskazują, że Polska mogła wreszcie odzyskać wiele swoich ras po Showa, po rasowych prześladowaniach Żydów, Niemców czy Ślązaków i po zakończeniu II wojny światowej. Postać. Obecna sytuacja jest lekcją dla Polonii o wielokulturowości i otwartości, dzięki której kraj może stać się lepszy i bardziej tolerancyjny. Czy nowa przejrzystość dla sąsiadów Ukrainy doprowadzi do nowej kultury tolerancji, która przyniesie korzyści innym krajom i grupom etnicznym (być może uchodźcom kurdyjskim?)? Badania sugerują tutaj ostrożność. Mimo to nie do pomyślenia jest, aby pół roku temu Polska przyjęła 2,5 mln ukraińskich uchodźców. Więc nadzieja jest rozsądna.

Tekst ten został przetłumaczony z języka polskiego przez Tomasza Kurianowicza.

Masz komentarz do tego tekstu? Napisz do nas! Podsumowanie @ berliner-zeitung.de