Jąkanie jest niezwykle stresujące dla tych, którzy je mają, szczególnie dlatego, że inne osoby często reagują obraźliwie, agresywnie lub nieprawidłowo na to zaburzenie mowy. Mimowolne powtarzanie sylab i dźwięków, przedłużanie dźwięków oraz zauważalne lub „ciche” blokady mogą przeszkadzać osobom dotkniętym tym problemem. Uczucie niepokoju może być również zauważalne fizycznie, na przykład poprzez zaczerwienienie twarzy lub pocenie się.

Jąkanie nie pozwala na wyciąganie jakichkolwiek wniosków na temat osobowości lub inteligencji osoby dotkniętej tym problemem. Osoby jąkające się dokładnie wiedzą, co chcą powiedzieć, ale w tej chwili nie potrafią tego powiedzieć płynnie.

Przez długi czas jąkanie uważano za zaburzenie psychiczne lub emocjonalne. W rzeczywistości jąkanie jest zaburzeniem mowy powodowanym przez układ nerwowy, w którym zaburzona jest regulacja wytwarzania mowy w mózgu.

Pochodzenie jąkania jest lokalne

Fińscy badacze uważają obecnie, że zidentyfikowali obszar mózgu, w którym występuje jąkanie. U osób jąkających się odkryli zmiany strukturalne w węzłach sieci mózgowej.

Według zespołu kierowanego przez Joho Gotsę z Uniwersytetu w Turku jego centrum znajduje się w regionie Putamen. Skorupa jest jednym z podstawowych obszarów mózgu i wchodzi w skład istoty szarej mózgu. Jest to szczególnie ważne w przypadku motoryki twarzy, czyli mimiki.

reklama

Różne przyczyny jąkania

Zaburzenia mowy mogą mieć różne przyczyny. Istnieje predyspozycja genetyczna, która może, ale nie musi, prowadzić do jąkania. Ponadto choroby neurologiczne, takie jak choroba Parkinsona lub udary mózgu, mogą prowadzić do jąkania. Na potrzeby badania fińscy naukowcy zbadali także pacjentów, którzy zaczęli się jąkać po udarze. Udar dotknął jedynie tej części mózgu, w której zlokalizowana była dana sieć mózgowa.

Uczestnicy testu wykazali te same zmiany strukturalne w węzłach tej sieci mózgowej, co ci, u których rozwinęło się jąkanie w dzieciństwie. Z badania wynika, że ​​jąkanie zawsze pojawia się w tej sieci, niezależnie od przyczyn genetycznych czy neurologicznych.

Nowe metody leczenia?

Fińskie badanie w imponujący sposób potwierdza, że ​​lewa półkula odgrywa kluczową rolę w kodowaniu mowy oraz przekładaniu myśli na mowę i język mówiony, mówi profesor Martin Sommer, dyrektor medyczny i kierownik Interdyscyplinarnej Grupy Roboczej ds. Zaburzeń Mowy na Oddziale Neurologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Centrum Medycznego Uniwersytetu w Getyndze (UMG). Badanie wykazało również, że dwie formy jąkania, jąkanie neurogenne, czyli jąkanie będące następstwem udaru, i jąkanie we wczesnym dzieciństwie, nie różnią się zbytnio od siebie, mówi Sommer, który sam jest dotknięty jąkaniem i należy do Federalnego Towarzystwa Jąkania i Autoportret. -Pomoc (BVSS) doradza.

Do chwili obecnej nie ma skutecznych metod leczenia farmakologicznego ani neurologicznego. Według fińskich badaczy lokalizacja zmiany strukturalnej stwarza nowe możliwości leczenia, takie jak głęboka stymulacja mózgu ukierunkowana na tę sieć mózgową.

Neurofizjolog Sommer z zadowoleniem przyjmuje nowe podejście badawcze, ale ma też wątpliwości: „Z pewnością można na tej podstawie wyprowadzić leczenie, ale wymaga to kilku pośrednich kroków, aby zrozumieć, gdzie należy podłączyć elektrodę i z jaką polaryzacją” – wyjaśnia Sommer nie osiągnęły jeszcze tego etapu.”

Jąkanie nie jest rzadkością

W Niemczech, liczących około 84 miliony mieszkańców, trwale jąkających się jest około 800 000 osób. Ponad pięć procent małych dzieci jąka się, czyli około 50 na każde 1000 dzieci. Częściej chorują chłopcy niż dziewczęta.

Jąkanie często zaczyna się nagle, w wieku od 2 do 6 lat. Zaburzenie to zwykle ustępuje samoistnie w ciągu następnych dwóch lat, ale około 1% osób dotkniętych nim nadal jąka się w wieku dorosłym.

Jak leczy się jąkanie?

Leki, terapie oddechowe lub relaksacyjne lub jakiekolwiek zabiegi regeneracyjne tak naprawdę nie działają przeciwko jąkaniu. „Nadal istnieją wątpliwi dostawcy usług terapeutycznych, którzy obiecują, że tak powiem, cudowne lekarstwo, dlatego należy zachować ostrożność” – mówi Sommer.

„Nawet najpoważniejszym przypadkom jąkania można zapobiec za pomocą prostych metod, takich jak mówienie w stylu metro-nom, ale wtedy jąkanie nie znika, ale jest ukryte za zmienionym sposobem mówienia. A kto chce tak mówić przez cały dzień „W takim razie trzeba uważać, żeby nie dostało się to w niepowołane ręce” – ostrzega Sommer.

Zmiana zachowania podczas mówienia

Istnieją jednak dwie skuteczne metody leczenia jąkania, które można również połączyć: kształtowanie płynności i modyfikacja jąkania. Obie metody „opierają się na założeniu, że świadoma kontrola procesu mowy mięśni w krtani i ustach umożliwia używanie cichego głosu zapobiegawczo lub w przypadku pojawienia się objawów jąkania” – wyjaśnia terapeutka jąkania Frauke Kern.

Techniki te mogą skrócić czas trwania i nasilenie rzeczywistych objawów oraz zmniejszyć strach przed jąkaniem poprzez odzyskanie kontroli nad procesem mowy, mówi Kern. Jest członkiem Rady Federalnej Niemieckiego Federalnego Towarzystwa Terapii Mowy.

Kształtowanie płynności zmienia sposób mówienia, na przykład poprzez użycie „miękkiego dźwięku” na początku słowa lub świadome przedłużenie sylaby lub dźwięku. Celem tej metody jest zapobieganie jąkaniu podczas mówienia.

Dzięki metodzie modyfikacji jąkania osoby cierpiące na nią uczą się tak zwanych technik rozwiązywania przeszkód, aby wydostać się ze stresującej sytuacji w kontrolowany i w miarę możliwy do opanowania sposób. „To interesujące podejście, które polega na identyfikowaniu zdarzeń jąkania” – mówi neurofizjolog Sommer. Zmniejsza to stres i przezwycięża moment jąkania. Terapeuta Kern podkreśla przede wszystkim, że po skorygowaniu jąkania zostaje zachowana normalna mowa.

Podejmij wyzwanie

Osoby dotknięte chorobą często starają się unikać pewnych słów lub sytuacji ze wstydu lub strachu, że zrobią z siebie głupka. Może to prowadzić do wycofywania się osób dotkniętych chorobą z życia codziennego i izolacji społecznej.

Dlatego też osoby jąkające uczą się także stawiać czoła trudnym sytuacjom. „Największym niebezpieczeństwem, gdy się jąkasz, jest trzymanie gęby na kłódkę, a wiele osób tak robi. Ale szkoda, bo jeśli będziesz trzymać gębę na kłódkę, nikt tego nie zobaczy ani nie usłyszy daleko nie zajdzie. Zachowanie polegające na unikaniu jest niefortunne, ponieważ ogranicza. Duże możliwości rozwoju człowieka „Dlatego ważne jest, aby nie trzymać gęby na kłódkę, ale powiedzieć, co chcesz powiedzieć” – radzi neurolog Sommer.

Grupy samopomocy mogą pomóc przezwyciężyć strach przed mówieniem. Zwykle pomocne jest radzenie sobie z jąkaniem w sposób otwarty i pewny siebie w obecności rodziny, przyjaciół lub w pracy.

Co nie pomaga osobom jąkającym się?

Osoby jąkające mogą obejść się bez porad, co często ma dobre intencje. Nie musisz brać głębokiego oddechu, koncentrować się ani zachowywać spokoju. Takie rady Cię denerwują lub po prostu denerwują.

„Więc najlepiej jest poczekać, obserwować i słuchać. Osoby jąkające potrzebują więcej czasu, tak właśnie jest! Zawsze są ludzie, którzy próbują kontynuować słowo lub zdanie. Po pierwsze, przerywanie komuś jest bardzo bolesne. to może nie o to chodzi. „Wtedy wszystko się komplikuje” – mówi Sommer.

Autor: Aleksander Freund