Niemcy wpadają w panikę: kampanie dezinformacyjne i rozpowszechnianie tzw. fałszywych wiadomości niepokoją coraz więcej mieszkańców Niemiec. Według sondażu przeprowadzonego w środę przez Fundację Bertelsmanna 84 procent uważa szerzenie celowej dezinformacji w Internecie za główny problem społeczny.

Ostrzeżenie przed dezinformacją w Internecie

81 procent ankietowanych postrzega kampanie dezinformacyjne jako zagrożenie dla demokracji i jedności w Niemczech. „Większość ludzi wie teraz, że dezinformacja stanowi zagrożenie dla społeczeństwa demokratycznego” – mówi Daniela Schwarzer, członkini zarządu Fundacji Bertelsmanna. „Zwłaszcza biorąc pod uwagę obecny rok superwyborów, rozwój ten stanowi wyzwanie, któremu musimy stawić czoła, aby chronić naszą liberalną demokrację”.

Super rok wyborczy w Niemczech, Europie i Ameryce

W tym roku w Niemczech i innych krajach zbliża się wiele ważnych wyborów. W listopadzie w Stanach Zjednoczonych zostanie wybrany nowy prezydent. We wrześniu we wschodnioniemieckich krajach związkowych Saksonia, Turyngia i Brandenburgia odbędą się wybory. Tam AfD nadal jest najsilniejszą siłą polityczną.

Dezinformacja działa szczególnie dobrze…

Według badania Fundacji Bertelsmanna mieszkańcy Niemiec byli szczególnie świadomi kampanii dezinformacyjnych na temat imigracji, opieki zdrowotnej i bardziej kontrowersyjnych tematów, takich jak korona wirusowa, wojna na Ukrainie i kryzys klimatyczny. Ich zdaniem nadawcami takich kampanii w sferze politycznej są przede wszystkim aktorzy chcący wpłynąć na opinię publiczną lub wyniki wyborów i zachęcać do radykalizacji.

To są główne źródła fałszywych wiadomości

Respondenci wskazali różne media społecznościowe jako główne źródło dezinformacji szerzącej się w Internecie: 59 proc. stwierdziło, że dowiedzieli się o tym z komentarzy lub postów na portalach społecznościowych takich jak Facebook czy X – dawniej Twitter. 37 procent stwierdziło to samo w przypadku fałszywych artykułów w artykułach na blogach lub serwisach informacyjnych, a 33 procent bezpośrednio w artykułach na blogach lub portalach informacyjnych.

Kto stoi za fałszywymi wiadomościami?

Z badania wynika, że ​​za szerzenie dezinformacji i dezinformacji szczególnie odpowiedzialne są grupy opozycyjne i aktywistyczne (66 proc.). 60 procent obwinia za to influencerów i blogerów społecznościowych. 53 procent uważa, że ​​za kampanie dezinformacyjne odpowiedzialne są zagraniczne rządy, a 50 procent widzi niemieckich polityków. Co najmniej 34 procent obarcza odpowiedzialnością także rząd centralny. Jednak około 55 procent ankietowanych uważa, że ​​kampanie dezinformacyjne wywodzą się w równym stopniu z prawicowych, jak i lewicowych obozów politycznych.

Prawie jedna czwarta obwinia za to działaczy centroprawicowych, a dziesięć procent lewicę.

Najlepsze zasady i zaangażowanie sieci społecznościowych

Fundacja Bertelsmanna jest zbulwersowana i wzywa do wprowadzenia dalszych środków zaradczych: „Potrzebujemy lepszych zasad – zobowiążmy sieci społecznościowe do łączenia weryfikacji faktów i ocen zaufania” – mówi Kathleen Berger, współautorka badania. „Należy lepiej wspierać użytkowników w samodzielnym weryfikowaniu informacji i zgłaszaniu wątpliwości.”

Sztuczna inteligencja ma coraz większy wpływ na tworzenie kampanii dezinformacyjnych

Na przykład Rosję wielokrotnie oskarżano o próbę osłabienia zachodniej demokracji za pomocą własnej cyberpropagandy i dezinformacji. Debatę podsyca postęp technologiczny, a przede wszystkim rozwój sztucznej inteligencji, która potrafi tworzyć niecyfrowe „deep fake newsy”. „Umożliwia to syntezę public, czyli rzeczywistości cyfrowej, która poszukuje dowolnego obiektu lub fragmentu znaczenia, który może ująć jak największą grupę” – analizuje Fundacja Bertelsmanna w swoim badaniu.

Z badania wynika, że ​​Amerykanie są „bardziej czujni” niż Niemcy

W kolejnym kroku ta wspierana przez sztuczną inteligencję zmiana percepcji umożliwia nie tylko zmianę kolizji i ich ograniczeń. Według autorów badania kwestia autentyczności treści cyfrowych jest bardziej skupiona w Stanach Zjednoczonych (67 proc.) niż w Niemczech (35 proc.). Według badania, w porównaniu z obywatelami Niemiec, mieszkańcy USA są uważani za bardziej refleksyjnych: 39 procent uważa, że ​​mogą dać się nabrać na dezinformację, w porównaniu z zaledwie 16 procentami w Niemczech.

Na potrzeby badania Fundacja Bertelsmanna przeprowadziła w październiku ubiegłego roku ankietę wśród 2000 osób w Stanach Zjednoczonych i 5000 obywateli Niemiec przebywających w Niemczech. Nosi tytuł „Zdezorientowana opinia publiczna”, a dane z badania są reprezentatywne.