Niedziela, 5 września 2021

Koncern w Niemczech
Polska planuje elektrownie jądrowe w pobliżu Bałtyku

Polska chce wyjść z węgla – w tym celu kraj chce teraz w dużym stopniu polegać na energetyce jądrowej. W najbliższych latach mają powstać dwie elektrownie jądrowe niedaleko Bałtyku. Te projekty powodują w Niemczech duży komfort. Ponieważ wypadek może mieć poważne konsekwencje dla krajów sąsiednich.

Znak na brązowej żelaznej bramie ostrzega: „Plac budowy. Wejście jest zabronione”. Ale na drodze dojazdowej za nią od dawna rośnie las wysokich sosen – od dawna nie było tu żadnej budowy. Pierwsza w Polsce elektrownia atomowa została zbudowana w okresie komunizmu w regionie Żarnowik, kilka kilometrów od wybrzeża Bałtyku. Dziś największe spustoszenie wydaje się być oznaką nieudanej epoki: z betonowych bloków atmosferycznych wyłaniają się zardzewiałe stalowe kraty, a na platformie metalowego słupa zwisają reflektory. Rozpoczętą w latach 80. budowę projektu Prestige zarzucono w latach 90. XX wieku. Po katastrofie w Czarnobylu w 1986 r. w Polsce nasilił się również sprzeciw wobec energetyki jądrowej.

Dziś jednak polski konserwatywny rząd PiS planuje masowe wejście w energetykę jądrową – politykę, która jest prowadzona w Niemczech. Dwie preferowane lokalizacje znajdują się w pobliżu Morza Bałtyckiego: ponownie Zharnovic i Lubiatovo-Gopalino, 70 km od Gdańska i 450 km od Berlina. Budowa pierwszego modułu reaktora, który ruszy online w 2033 r., rozpocznie się w 2026 r., wynika z wydanej w lutym „Polityki energetycznej Polski”. Pięć kolejnych modułów reaktorów ma nastąpić do 2043 roku. Elektrownie jądrowe pomogą w ewakuacji polskiego węgla – obecnie 80 proc. energii do kraju pozyskuje z węgla kamiennego i brunatnego.

„Przykłady najbardziej uprzemysłowionych i wysoko rozwiniętych krajów oraz prowincji Francji, Szwecji i kanadyjskiej prowincji Ontario pokazują, że energia jądrowa przyczynia się do efektywnej, szybkiej i głębokiej dekarbonizacji” jej polityki jądrowej. Elektrownie jądrowe mogą „zapewnić tanie źródło energii, biorąc pod uwagę całkowitą rezerwę kosztów i czas eksploatacji” oraz „bezpieczeństwo energetyczne kraju”. W październiku 2020 r. Polska podpisała ze Stanami Zjednoczonymi umowę o współpracy jądrowej. Amerykańska firma Westinghouse ma zaangażować się w studia modelowe.

Zieloni: Projekty „wstecz”

Według niedawnego sondażu 45 proc. Polaków odrzuca budowę elektrowni jądrowych, a 39 proc. ją popiera. Niemniej jednak zielony polski parlamentarzysta Thomas Anisco mówi, że w regionie wokół Gdańska nie ma organizacji, która mobilizowałaby się przeciwko projektom elektrowni jądrowych. Ale w Niemczech narastają niepokoje. Sylvia Kotting-ul, rzeczniczka Zielonej Parlamentarnej Komisji Polityki Nuklearnej, mówi, że polskie plany są „zacofane”. „Polska decyzja nie jest rozsądna ekonomicznie i dziś wiąże się z ryzykiem, które jest całkowicie zbędne”.

Ekspertyza sporządzona na początku roku zleciła Waszemu zespołowi pięciu wybitnych ekspertów ds. środowiska i energii jądrowej, w tym Uniwersytet Genewski: w razie wypadku w polskiej elektrowni jądrowej Niemcy rozważają 20 proc. całego możliwego wiatru i szanse pogodowe. „W najgorszym przypadku 1,8 miliona Niemców zostanie narażonych na promieniowanie, co doprowadzi do wydalenia” – mówi Coating-ul.

Rząd federalny wysyła pytania do Polski

Rząd federalny również podjął działania odwetowe. Pod koniec marca wysłał raport do rządu w Warszawie z szeregiem pytań bez odpowiedzi dotyczących polskiego planu energetycznego 2040. Berlin wezwał do włączenia elektrowni jądrowej do projektu, ponieważ nie można kontrolować znaczących negatywnych transgranicznych oddziaływań na środowisko w Niemczech. Mówi, że na zewnątrz. Ocena oddziaływania na środowisko lokalizacji elektrowni jądrowych została wydana w 2010 r. i jest nieaktualna. Nierozstrzygnięte pytania z perspektywy niemieckiej dotyczą polskiego nadzoru jądrowego oraz tworzenia magazynów tymczasowego i końcowego składowania wypalonych elementów paliwowych.

Federalne Ministerstwo Gospodarki jest na przycisku w sprawie dalszego przebiegu rozmowy z sąsiadem. „Co do współpracy dwustronnej” – powiedział rzecznik, że nie chce zdradzać żadnych szczegółów dotyczących jego kontaktów z polskim rządem. W Ministerstwie Klimatu i Środowiska w Warszawie na początku maja odpowiadali na pytania rządu niemieckiego i odnotowali stosowne decyzje rządu polskiego.